Merhabalar arkadaşlar, malumunuz geçtiğimiz günlerde bir Soviet Dönemi Kokpit Saati satın almış ve sancılı bir kutu açılışı yaparak sizlerle saatin bazı fotoğraflarını paylaşmıştım. İstedim ki, bir kullanıcı incelemesi yapayım ve bu tür bir saat almak isteyen arkadaşlara elimden geldiğince bir fayda sağlayayım. Bir diğer isteğim (ve mutluluğum) da şudur ki, bu inceleme bir Soviet Kokpit Saati ile ilgili ilk Türkçe inceleme ve bilgi kaynağı olacak. Şimdiden belirtmek isterim ki, saat ile ilgili araştırmalarım son derece amatördür ve hali ile bu inceleme her türlü eklemelere ve düzeltmelere açıktır, konu ile ilgili arkadaşlarımız katkıda bulunurlarsa çok mutlu olurum. İncelemeye geçmeden önce bu saati alış sebebimi ve macerasını anlatayım. Uzun süredir çalışma masama bir mekanik masa saati almak istiyordum, hali hazırda bu kokpit saatine de bir hayranlığım vardı zira havacılık merakım ve Rusların havacılıktaki başarıları ve mükemmel uçakları beni bu saate de hayran olmaya kadar götürdü bununla birlikte bu saatlerin fiyatlarının 250-300 euro olduğunu sanırdım hep, aslında 70-130$ arasında olduklarını öğrenince hemen satın alıp masamın üzerini süslemesini istedim fakat bir sorunum vardı ki, ben kredi kartı kullanmam... Hemen kadim forumdaşım *mrbars a ÖM yolladım ve sağ olsun saati hemen benim adıma sipariş etti ödemeyi yaptı ve bende kendisini itina ile dolandırmış oldum (tabi ki şaka, ödemeyi yaptım kendisine ) kendisine tekrar tekrar teşekkür ediyorum Saati sipariş ettikten sonra bir diğer kadim forumdaşım "yoldaş *Hsnmrycl" ye özelden bol bol sorular sorarak kendisinin başını epeyce ağrıttım, kendisine de tekrar teşekkür ederim
Gelelim incelememize; Soviet üretimi olan saatimizin mekanizmasının ilk üretim tarihi 1930 yılına rastlıyor ve mekanizmanın tasarımcısı ve üreticisi Jaeger firması, saat "Jaeger LeCoultre Chronoflite" olarak anılıyor.
Bu saat aynı zamanda bir ilk olma özelliğini de taşıyor. 1900'lü yılların başlarından itibaren üretilen uçak kokpit saatleri geçen zamanı (elapsed time) gösterecek bir özelliğe sahip değillerdi ve bu saat çift kronograf özelliği ile o yıllarda bir ilk olmuştu. Pilot uçağa binip motoru çalıştırdığında kronografı da aynı anda çalıştırarak uçuş zamanını pratik olarak gözleyebiliyordu.
İlk üretilen Chronoflite saatler. (İlk ikisi Amerikan deniz kuvvetleri diğeri hava kuvvetleri için)
24 saat ve tarih göstergeli...
12 saat göstergeli, tarih göstergesi yok...
Kadranda LeCoultre baskısı/oyması ile...
Bu saati 2. dünya savaşı döneminde ve sonrasında İngiliz Smiths firması'da tek kronograflı olarak üretmişti.
Soviet ordusu ise bu saatleri Jaeger firmasından 2. dünya savaşı boyunca satın aldı ve nihayet ikinci dünya savaşı sonrasında Wostok firması saatin bir kopyasını üretti, tahmin edeceğiniz gibi tam Rus işi olarak izinsiz olarak kopyalandı ve bu saatler soğuk savaştan bu yana tüm Soviet/Rus uçaklarında, helikopterlerinde v.s. hava araçlarında kullanılmaktadırlar.
Jaeger firmasının Rus Hava Kuvvetleri için ürettiği "Chronoflite"
Wostok Firmasının birebir "Chronoflite" kopyası, nam-ı diğer Wostok Flyer...
Gelelim benim elimdeki saat olan Molnia 81322 mekanizmalı kokpit saatine.
Mevzu bahis saatimiz Soviet/Rus jet uçaklarında ve diğer hava taşıtlarında kullanılmaktadırlar.
Bu saat "Wostok Flyer" isimli saatin bir halefi olarak üretilmiş bir bakıma "Wostok Flyer" (dolaylı olarak "Jaeger LeCoultre Chronoflite") dan devşirme bir mekanizmaya sahip olup, 13 taş yerine 25 taşlı bir mekanizmadır. Yine tek tulumba çarkı yerine 2 tulumba çarkına sahiptir. Bu mekanizma 18000 vph dir.
Molnia 81322
Wostok Flayer.
Benim elimdeki "60ЧП" model olan saatin kadranı tek kronografa sahip ve bu kronograf saniye bazında ölçüm yapabilmekle beraber, 60dk. lık göstergeye sahip. Bununla birlikte aynı mekanizmaya sahip olan 12 saat göstergeli çift kronograflı "АЧC-1" gibi modellerde mevcut hatta çoğunlukta fakat ben bu modeli tercih ettim zira masa saati olarak kullanmak adına görüntüsü daha çok hoşuma gitti.
"АЧC-1"
Yine benim elimdeki saatin bir farkı/eksiği de şu ki; Soviet kokpit saatleri, Jaeger den yaptıkları ilk kopyadan itibaren bu saatlere bir ek yaptılar ki, o da 27volt elektrik girişi ile sağlanan ısıtma sistemi. Bu ısıtma sistemi sayesinde saatler, uçaklar 40.000 feet gibi yüksek irtifalarda iken çok düşük sıcaklıklara maruz kalsalar dahi asgari hata ile çalışabiliyorlar. Gerçi saatin özel bir ısıtma sistemi olmasa dahi uçağın kokpit aletlerinin sıcaklığını gereken asgari sıcaklıkta tutacak bir sistemi mevcut ama bu konuyu tam olarak araştıramadım ve anlayamadım
Elektrik girişi mevcut olan bir örnek.
Elektrik girişi olmayan benim saatim,